Dziedziczne choroby oczu:
Postępujący zanik siatkówki (PRA – Progressive Retinal Atrophy) nazywany także postępującym zwyrodnieniem siatkówki jest znanym od dawna schorzeniem oczu o charakterze dziedzicznym, które występuje u bardzo wielu ras psów.
PRA jest wspólnym terminem służącym do opisu szeregu wrodzonych degeneracji siatkówki oka.
Schorzenie to związane jest z degeneracją fotoreceptorów znajdujących się w siatkówce oka (odpowiada ona za zamianę dochodzących z zewnątrz bodźców świetnych, na impulsy mózgowe, docierające za pośrednictwem nerwu wzrokowego do mózgu). Siatkówkę tworzą dwie warstwy: pigmentowany nabłonek i część nerwowa. Pierwsza z nich, nabłonek, odpowiada za zaopatrzenie w substancje odżywcze i usuwanie obumarłych już tkanek.
Degeneracja fotoreceptorów położonych w centralnej części siatkówki (CPRA) nazywana jest także dystrofią pigmentowanego nabłonka siatkówki (RPED- Retinal Pigment Epithelial Dystrophy). Powoduje ona uszkodzenie komórek, które nie mogą dostatecznie szybko rozkładać zużytych fragmentów, ani też wytwarzać nowych. W wyniku rozwoju schorzenia, fotoreceptory degenerują się, co prowadzi do pogorszenia wzroku. Chore zwierzęta tracą możliwość widzenia centralnego; pozostaje im jedynie peryferyjne pole widzenia.
Jedynym sposobem ograniczenia występowania tej choroby u przyszłych pokoleń jest wykonywanie dokładnego badania okulistycznego bądź zdecydowanie bardziej skuteczne- wykonanie testu genetycznego u wszystkich psów, które przeznaczone są do hodowli. Nie istnieje obecnie żaden skuteczny sposób leczenia chorych zwierząt.
Chorobę można wykryć badaniem okulistycznym psów powyżej 12-tego miesiąca życia, bądź wykonać testu DNA w każdym wieku (można w ten sposób przetestować także szczenięta)
Możliwe wyniki:
prcd-PRA czysty – normal/clear , dawniej A (Optigen), N/N (Laboklin)
prcd-PRA nosiciel – carrier, dawniej B (Optigen), N/PRA (Laboklin)
prcd-PRA chory – affected, dawniej C (Optigen), PRA/PRA (Laboklin)
RODZICEnormal (A)carrier (B)affected (C)normal (A)100 % normal50 % normal (A), 50 % carrier (B)100 % carrier (B)carrier (B)50 % normal (A), 50 % carrier (B)25 % normal (A), 50 % carrier (B), 25 % affected (C)50 % carrier (B), 50 % affected (C)affected (C)100 % carrier (B)50 % carrier (B), 50 % affected (C)100 % affected (C) |
Należy pamietać że % oznacza powyżej SZANSĘ na wystąpienie danego wyniku, prawdopodobieństwo z jakim może on się pojawić – przykładowo normal x carrier daje szansę na 50 %nosicieli i 50 % czystych, gdy w rzeczywistosci ta proporcja moze być odmienna (np wszystkie czyste, lub 75 % nosicieli).
Test genetyczny można wykonać w laboratorium Optigen w USA oraz laboratorium Laboklin w Niemczech. W obydwu przypadkach należy pobrać u weterynarza krew do specjalnej próbówki (w LABOKLIN’ie istnieje także możliwość pobrania wymazu z policzka), wypełnić odpowiedni formularz, i wysłać – na wyniki czeka się około tygodnia do 3 tygodni.
Anomalia Oczu Collie (ang.CEA – Collie Eye Anomaly)– także występuje u Tollerów. Poniżej przetaczam artykuł p. Jacka Garncarza, specjalisty chorób oczu u psów, za zgodą autora.
„CEA Stanowi prawdopodobnie najczęstszy wrodzony defekt tylnych struktur oka. Obejmuje uszkodzenia twardówki, naczyniówki, siatkówki, a także nerwu wzrokowego, przy czym ślepota związana z odklejeniem się siatkówki lub znacznymi wylewami krwi do komory przedniej oka dotyczy jedynie około sześciu procent zwierząt dotkniętych tym schorzeniem.
W trakcie organogenezy pigmentowany nabłonek siatkówki powstaje z komórek tylnej, wgłąbiającej się ściany pęcherzyka wzrokowego. Brak odpowiedniej ekspresji na czynniki stymulujące wzrost tych komórek powoduje, że zaburzony zostaje cały proces różnicowania się komórek wszystkich tkanek oka. W przypadku zespołu Anomalii Oczu Collie (CEA), naczyniówka pozostaje niewykształcona w okolicy położonej bocznie od tarczy nerwu wzrokowego i możliwe jest także, że nie zamyka się płodowa szczelina, pozostawiając defekt w strukturach brodawki nerwu lub jej okolicach. Stopień niedorozwoju naczyniówki i rozmiar szczeliny mogą się znacząco różnić u poszczególnych osobników, a nawet pomiędzy oczami tego samego zwierzęcia. Wszystkie dotknięte tym szczenięta wykazują niedorozwój naczyniówki, ale w wieku od dwunastu do szesnastu tygodni, u wielu z nich pomniejsze zmiany bywają zamaskowane pigmentacją. Różne są szacunki, ale najprawdopodobniej około 30 % szczeniąt cierpiących na to schorzenie maskuje objawy choroby. Z jakiegoś powodu proces ten opisuje się jako „stan normalny”. Fenotyp w badaniu oftalmologicznym wydaje się normalny, ale badanie genetyczne ujawnia, że psy takie są chore i muszą być uwzględniane w programach likwidowania tej choroby. Ma to dosyć duże znaczenie, i usprawiedliwia badanie wszystkich miotów predylekcyjnych ras w wieku 6 – 7 tygodni. Około trzydziestu procent dorosłych psów wykazujących niedorozwój naczyniówki, jest także dotkniętych wadą polegającą na nie zamknięciu się szczeliny. Szczeliny okołobrodawkowe wyściełane są zdegenerowaną tkanką nerwową siatkówki, a psy, u których są one znacznej wielkości muszą także mieć upośledzone widzenie. Rola szczeliny w odklejaniu się siatkówki już po porodzie nie jest całkowicie wyjaśniona, ale przypuszcza się, iż ma swój udział w tym procesie.
U niewielkiej części chorych psów odklejanie się siatkówki ma miejsce w okresie narodzin, podczas, gdy u zwierząt posiadających szczelinę znacznych rozmiarów, siatkówka odkleja się w ciągu pierwszych trzech lat życia. U około jednego procenta chorych psów występują krwotoki wewnątrz gałki ocznej, ale etiologia tego powikłania pozostaje otwartą kwestią do dyskusji.”
Możliwe wyniki:
CEA czysty – normal
CEA nosiciel – carrier
CEA chory – affected
RODZICEnormalcarrieraffectednormal100 % normal50 % normal , 50 % carrier100 % carriercarrier50 % normal, 50 % carrier25 % normal, 50 % carrier, 25 % affected50 % carrier, 50 % affectedaffected100 % carrier50 % carrier, 50 % affected100 % affected |
Należy pamietać że % oznacza powyżej SZANSĘ na wystąpienie danego wyniku, prawdopodobieństwo z jakim może on się pojawić – przykładowo normal x carrier daje szansę na 50 %nosicieli i 50 % czystych, gdy w rzeczywistosci ta proporcja moze być odmienna (np wszystkie czyste, lub 75 % nosicieli).
Tollery można przebadać na CEA w laboratorium Optigen – test można wykonać łącznie z PRA, po obniżonej cenie.
No comments.